“We zagen de rookwolken” Lezing over de vuurwerkramp in de Stoomfabriek

[admin]

Bij de lezing had men het niet over explosies laat staan detonaties. Deze keer was de ramp iets van ontploffingen of ontploft. (Mans noemde vlak na de ramp de gebeurtenissen ''Een Plofje''.)
Ik heb het woord explosie of detonatie tijdens de hele lezing niet gehoord dat was misschien net als de schuldvraag taboe of het ligt aan mij.Danny wil niet dat men in de Benelux die beelden ziet

De fabriek in Dalfsen had zeker geld zat voor een paar lessen vuurwerkramp van twee deskundigen dit in tegenstelling tot Enschede.
In het plaatselijk cafe wist men dat jan Mans vanavond optrad in de fabriek.
De ramp heeft een open einde, de rechtszaken lopen nog steeds tot Mans weer wat mensen mag aanwijzen die hem en de ramp onderzoeken.

Ben een boel wijzer geworden van een paar uurtjes lezing.
Om er maar een paar woorden tegenaan te gooien ik ben sprakeloos.
geschokt geschrokken en verbijsterd.
Wat de zaal ervan vond weet ik niet maar de zaal was vol ík zag ze een beetje als ramptourristen en sensatiezoekers ze konden goed klappen op precies het juiste moment of lachen en dan was het weer muisstil.

Er werd maar een paar keer gelachen maar dat bleef niet leuk voor mij.
Het was leuk dat Mans een weddenschap had lopen sinds zijn studenten tijd dat hij burgemeester van Amsterdam zou worden maar nu is zijn goeie hulp Rosenthal daar gemeente secretaris, dat was grappig volgens Mans.
Ben nog een stukje aantekeningen vergeten ik moest even zoeken waar ik ''HAHA had geschreven.
Mans moest voor het eerst janken bij de beelden van de Twin Towers daar kwam de emotie van  de ramp pas bij hem los en kon hij voor het eerst om de ramp in Enschede huilen.
Dan begint Mans over ''Die mooie tocht'' 'Hij begon over een verhaal van de koning en de ministers die boven  het muziekcentrum zitten te wachten een huurling  van het koningshuis  vertelde hoe de groep moest lopen precies volgens protocol. Toen ze buiten waren zei Mans tegen de ministers: ''Meng u onder de mensen'' En zo raakte Mans alle ministers kwijt.  Dat bracht Jan Mans wel grappig. HAHA. koning Alexander wilde naar het bloemenmonument maar dat mocht niet van Jan Mans anders zouden ze nooit op tijd in het volkspark zijn. Dus Jan Mans stuurt ook onze koning zoals het Jan Mans blieft. Dat was een leuke afsluiting opdat iedereen met een goed gevoel huiswaarts keert.

Renate is journaliste die moet dus haast wel een opname hebben van de lezing. Ik heb hierboven het woord ''close'' gebruikt dat heeft Jan Mans niet gezegd was alleen om aan te geven waarover Jan Mans deze keer raaskalde volgens mij. Neem maar van mij aan dat het daar nog erger was dan ik me voor kan stellen.

[sylvius]

http://www.dedalfsermarskramer.nl/vuurwerkramp-voor-het-voetlicht-in-de-stoomfabriek/

Vuurwerkramp voor het voetlicht in de Stoomfabriek
H. K. 21 april 2017 Algemeen, Cultuur, Homepage
07 Jan Mans   

DALFSEN – In theater De Stoomfabriek vertelden afgelopen woensdagavond Danny de Vries en Jan Mans over de Vuurwerkramp op 13 mei 2000 in Enschede.

Nadat de elfjarige Carmen op een uitstekende wijze de oud-burgemeester van Enschede introduceerde, sprak presentatrice Renate Wennemars voor de pauze met Danny de Vries. Hij was destijds radioverslaggever van RTV Oost en filmde daarnaast met enige regelmaat.

Zo ook op deze zonnige zaterdagmiddag. Hij maakte destijds de eerste videobeelden van het begin van de ramp. Die beelden gingen de hele wereld over, wat voor hemzelf leidde tot vele contracten en telefoontjes. De duizenden euro's die hij ermee verdiende, zijn teruggestort aan allerlei aan de ramp gerelateerde goede doelen, zoals de opvang van vermiste dieren.

Na de pauze ging Renate met de oud burgemeester van Enschede, Jan Mans, in gesprek. Waar was de burgemeester ten tijde van de eerste ontploffing? Hij wilde contact leggen met de meldkamer van brandweer en politie, zo vertelde hij, maar kreeg maar geen contact. Rijdend in de auto zag hij een enorme zwarte rookwolk boven zijn stad uitstijgen. In eerste instantie gingen zijn gedachten uit naar de Vredestein-bandenfabriek, maar naarmate hij de buitenste ring van de wijk Roombeek naderde, zag hij de enorme chaos. Samen met zijn vrouw zijn ze rennend over de Markt in Enschede naar het gemeentehuis gegaan om zich te laten informeren en direct aan de slag te gaan om orde proberen te scheppen.

Nog jarenlang gingen de raadsvergaderingen en vele bijeenkomsten over de nasleep van de vuurwerkramp. Ook vanuit de Veiligheidsregio IJsselland werd 's avonds een compagnie met brandweervoertuigen geleverd. Vanaf de parkeerplaats bij de IJsselhallen vertrokken honderd brandweerlieden uit diverse gemeenten. Eén van die eenheden kwam uit Dalfsen: zes vrijwilligers zijn naar Enschede geweest en zijn de eerste nacht ingezet in het rampgebied. Met al deze details ontrolde zich een boeiende avond in een volle Stoomfabriek.

Foto: Marcel van Saltbommel.

[sylvius]

http://www.burgemeesters.nl/files/File/Crisisbeheersing/interviews/Mans.pdf


1
JAN MANS, oud-burgemeester gemeente Enschede  
'Als  burgemeester  hoor  je  geen  zwakheid  te
tonen,  maar  het  is  één  aaneenschakeling  van
momenten van zwakheid'
De  vuurwerkramp  van  zaterdag  13  mei  2000  kost  22  Enschedeërs  het
leven.  Bijna  duizend  mensen  lopen  verwondingen  op,  waavan  een  groot
aantal  met  blijvend  letsel.  De  materiële  schade  van  de  enorme  explosie
bedraagt  bijna  een  half  miljard  euro.  500  woningen  worden  verwoest  of
onbewoonbaar  en  een  veelvoud  aan  woningen  loopt  flinke  schade  op.  Jan
Mans leidt van de rampenstaf van de grootste crisis sinds de Bijlmerramp.
Een terugblik met het boegbeeld van de vuurwerkramp over de impact van
de ramp en de crisis na de crisis.
Er  gaat  geen  dag  voorbij  dat  Jan  Mans  niet  terugdenkt  aan  de  dertiende
mei,  de  dag  van  de  vuurwerkramp.  Inmiddels  heeft  hij  zijn  verhaal  meer
dan  vijftig  keer  verteld  voor  groepen  van  wisselende  samenstellingen.
Collega-burgemeesters,  gemeentesecretarissen,  voorlichters  en  studenten
hebben van hem uit eerste hand vernomen hoe het is om als burgemeester
van  het  ene  op  het  andere  moment  aan  het  hoofd  van  een  immense
rampenbestrijdingsorganisatie te staan. 'Het verhaal van de chaos van die
eerste  uren  is  genoegzaam  bekend.  Tot  op  heden  is  de  nasleep  van  de
ramp, het moment dat de tv-ploegen uit Enschede vertrekken en Enschede
weer van de Enschedeërs is, onderbelicht gebleven.' Het gesprek richt zich
daarom op de nasleep van de ramp. Maar alvorens daarop in te gaan, laat
Mans toch nog de belangrijkste lessen uit die eerste dagen in sneltreinvaart
langskomen.  
Oefenen
'Als burgemeester heb ik met regelmaat geoefend. Voor een deel vraag je
je  bij  oefeningen  af  wat  het  nut  ervan  is,  omdat  het  vaak  op  hetzelfde
neerkomt.   Het   is   de   geëikte   LPG-tank   die   ontploft   of   de   bus   met
schoolkinderen die kantelt. Je denkt het allemaal onder de knie te hebben.
Totdat je bij de ramp pas merkt hoe belangrijk die oefeningen zijn geweest
als  je  voor  de  werkelijke  vraagstukken  wordt  gesteld.  Ik  heb  ontzettend
veel  van  de  lessen  in  praktijk  gebracht.  Ondermeer  de  les  dat  je  als
opperbevelhebber tijdens een ramp veel tegelijkertijd moet doen. Het is je
belangrijkste  taak  om  zo  goed  en  zo  kwaad  als  het  gaat  enige  orde  in  de
chaos aan te brengen. En dat is
"a hell of a job"
. Ook de voorlichtersrol is
een belangrijke rol die in zo'n rampsituatie moet worden ingevuld. Mensen
hebben  recht  op  informatie.  Er  moet  via  de  media  ook  iets  uitgestraald
worden. Zo van: vertrouw erop dat uw overheidsdienaren hun uiterste best
doen  om  alles  in  goede  banen  te  leiden.  Chaos  is  niet  gediend  met
onduidelijkheid.'
Als Mans terugblikt op de trainingen en oefeningen die hij in zijn loopbaan
als  burgemeester  heeft  ondergaan,  zijn  hem  drie  adviezen  het  meest
bijgebleven.   'Op   de   eerste   plaats:   tijdens   de   Bijlmerramp   hield
burgemeester  Van  Thijn  zijn  persconferenties  altijd  om  vijf  voor  zes  en
nooit  om  vijf  over  zes,  altijd  om  vijf  voor  zeven  en  nooit  vijf  over  zeven.
Als  je  dat  doet,  dan  ben  je  er  van  verzekerd  dat  je  de
lead
 hebt  in  de
nieuwsbulletins  van  het  hele  uur.  Zorg  dus  dat  als  je  een  boodschap  hebt
over te brengen, je altijd om vijf voor zes in die persconferentie zit. In mijn
achterhoofd had ik dat opgeslagen en toegepast bij de vuurwerkramp. Het
2
tweede  advies  luidde:  wees,  als  je  persconferenties  geeft,  met  name  in
rampsituaties,  altijd  duidelijk,  klip  en  klaar.  Denk  digitaal,  spreek  digitaal
en zorg dat je datgene wat je kunt zeggen ook met overtuiging over kunt
dragen. En zeg ook wat je niet weet. Zeg dan dat je het zult opzoeken en
er op terug komt.  Ga er niet omheen draaien.  Wees helder. De  relevantie
bleek uit een video-opname van een rampoefening in het Rijnmondgebied.
We  zagen  dat  de  burgemeester  iets  bekend  moest  maken.  Hij  kreeg  een
papier  in  de  handen  gestopt  en  zei  eigenwijs:  "Dat  heb  ik  niet  nodig".  En
toen begon hij een verhaal met veel omhaal en aarzelingen en veel "eh's"
en "ah's", waarop de reporter het papier uit zijn handen pakte en voor de
microfoon zei: "De burgemeester probeert te zeggen..." We lachen er om,
maar   het   is   informatie   die   wezenlijk   is,   en   die   je   positie   en
geloofwaardigheid  kan  maken  of  breken.  Advies  drie  werd  gebaseerd  op
het  optreden  van  de  burgemeester  tijdens  de  Cinduramp  in  Uithoorn  in
1992. Op een tape zagen we dat een reporter aan de burgemeester vroeg:
"Heeft  u  het  rampenplan  in  werking  gesteld?"  "Ja",  zei  deze.  "Nee",
gebaarde  de  brandweerman  naast  hem.  Heel  pijnlijk  was  dat,  het  gezag
van  de  burgemeester  was  direct  van  tafel.  Hij  werd  vervolgens  mee  naar
buiten getroond, achter hem zag je beelden van de puinhopen. Vraag van
de  reporter:  "Burgemeester,  heeft  u  alles  onder  controle?"  En  terwijl  hij
bevestigend  antwoordt,  is  er  een  enorme  klap  en  zie  je  een  rookwolk
opstijgen. Je bent op dat moment je hele gezag kwijt. Waarom vertel ik dit:
omdat ik uit ervaring kan zeggen dat het belangrijk is om naar buiten toe
een  beeld  uit  te  dragen  dat  je  er  bent.  De  mensen  moeten  er  op  kunnen
rekenen  dat  je  de  dingen  doet  die  je  moet  doen  en  dat  je  een  bepaald
soort rust weet te brengen in de chaos om je heen. Dat heb ik zo goed en
zo kwaad als dat ging toegepast in Enschede.'
Persmuskieten
Het  heeft  Mans  met  name  verbaasd  hoe  de  relatie  met  de  pers  is
veranderd  gedurende  de  vuurwerkramp.  'Als  mij  één  ding  duidelijk  is
geworden, is het wel de les dat je  onder die omstandigheden van de  pers
moet  houden.  Journalisten  worden  in  oefeningen  doorgaans  afgeschilderd
als de "permuskieten", maar in een ramp heb je ze keihard nodig. De pers
is  het  kanaal  waarlangs  de  informatie  naar  de  bevolking  gaat.  Ook  al  kun
je  sommige  representanten  misschien  vierendelen,  blijf  van  ze  houden.
Bouw  regelmaat  in,  faciliteer  de  pers,  respecteer  de  deadlines  en  stel  ze
niet voor verrassingen. Koester met name ook  de regionale pers. Je moet
je blijven realiseren dat je eigen inwoners, de slachtoffers en gedupeerden,
in onze situatie, naar RTV Oost kijken en niet naar CNN. Met hen moet je
verder als alle andere media weer zijn vertrokken.'
Ook  over  de  organisatie  van  de  persconferentie  zelf  heeft  Mans  nog  de
nodige  concrete  tips.  'Laat,  net  zoals  in  Amsterdam  na  de  moord  op  Van
Gogh  gebeurde,  iemand  anders  de  persconferentie  leiden  en  doe  dat  niet
zelf.  Verlaat  ook  na  afloop  op  juiste  wijze  de  zaal  en  voorkom  dat  de
burgemeester  zich  eerst  door  de  meute  journalisten  moet  banen  voor  hij
bij de uitgang is. Zet ook een tolk in als dat nodig is en ga niet zelf in een
andere  taal  brabbelen.  Je  loopt  op  de  toppen  van  je  kunnen  en  je  kiest
onder  die  omstandigheden  makkelijk  de  verkeerde  woorden  of  begint  te
stamelen als je in een vreemde taal moet spreken.'
Complottheorieën
Als  Jan  Mans  over  de  vuurwerkramp  spreekt  komt  hij  naar  voren  als  een
man  die  weinig  woorden  en  beslissingstijd  nodig  heeft.  'Ik  heb  wel  eens
gezegd dat ik voor het  eerst van  mijn leven  op mijn intuïtie heb gevaren.
Dat wil zeggen, een beetje ervaring, een beetje leeftijd, een beetje geluk,
3
en  de  combinatie  van  die  dingen.  Mijn  broers  en  zussen  zagen  een  Jan
Mans  op  TV  waarbij  ze  zeiden:  "Ja,  dat  is  onze  Jan".  Het  zit  dus
waarschijnlijk ook een beetje in je. Wat mensen willen in zo'n situatie van
chaos is dat iemand de
lead
neemt. Al loop je de verkeerde kant uit, maar
straal de overtuiging uit dat je de
lead
hebt. Of je dat kan leren, dat weet
ik  niet.  Ik  denk  wel  dat  je  mensen  bewust  kunt  maken  van  het  feit  dat
iedereen naar ze kijkt,' spreek Mans met overtuiging uit. 'Je moet varen op
je eigen maatstaven. Ik denk dat je dat wel kunt overdragen.'
Tegelijkertijd betekent de intuïtieve manier van besluitvorming niet dat Jan
Mans  in  die  dagen  nooit  onzekerheid  heeft  gevoeld.  'Ik  heb  ook  mijn
onzekere  momenten  gehad  en  mezelf  de  vraag  gesteld:  heb  ik  het  wel
goed  gedaan.  Dan  heb  ik  het  niet  zozeer  over  de  onzekerheid  rond  de
afhandeling  van  de  ramp,  maar  over  de  voortdurende  en  toenemende
confrontaties  in  de  weken  en  jaren  na  de  ramp.  Mensen  die  specifiek  hun
aandacht   op   de   burgemeester   richten.   Het   is   wellicht   niet   een
haatcampagne  maar  wel  een  zekere  mate  van  achterdocht  die  in  mijn
richting kwam.    In hun optiek ben ik toch degene die iets te maken  heeft
gehad  met  de  oorzaak  van  de  ramp.  Het  uit  zich    dan  bijvoorbeeld  in  de
complottheorieën die na een crisis ontstaan. Je weet dat je je er niet druk
over  moet  maken,  maar  toch  doe  je  dat  wel',  waarschuwt  Mans.  'De
theorieën en insinuaties vreten aan je. Onderschat dat niet, onderschat dat
niet.  Daarbij  speelt  mee  dat  een  ramp  als  de  vuurwerkramp  nooit  echt
wordt  afgesloten.  Elk  jaar  is  13  mei  niet  alleen  een  dag  van  herdenken,
maar  ook  een  dag  waarin  de  pers  over  je  heen  valt  en  de  oude
complottheorieën weer een nieuwe impuls krijgen.'
'Er zijn twee groeperingen', vertelt Mans. 'Het zijn enerzijds de mensen die
de  complottheorieën  naar  boven  brengen  en  anderzijds  de  mensen  die  de
brandweer  beschuldigen  van  fouten.  Als  zoiets  keer  op  keer  politiek  weer
wordt   opgerakeld   is   dat   heel   vervelend   en   heel   indringend.   Ik   zat
regelmatig  met  het  vraagstuk  te  worstelen.'  Ondanks  zijn  geloof  in  het
onafhankelijk  onderzoek  en  het  vertrouwen  in  justitie  merkt  Mans  dat  de
complottheorieën  ook  hemzelf  soms  aan  het  twijfelen  hebben  gebracht.
'Ongemerkt ga je zelf ook twijfelen of er toch niet een kern van waarheid in
het  verhaal  zou  kunnen  zitten.  Het  kan  heel  indringend  zijn,  zeker  ook  in
de contacten met het brandweerkorps en de weduwen van de omgekomen
brandweermannen. Je bent op die momenten heel alleen en heel eenzaam.
Niemand  die  zich  er  op  dat  moment  nog  echt  mee  bezighoudt.  Het  komt
helemaal aan op de burgemeester.'
Herdenkingen
Tegelijkertijd merkt Mans dat hij na verloop van tijd ook immuun begon te
worden  voor  alle  mogelijke  verhalen  over  de  oorzaken  van  de  ramp.  'De
vraagtekens  die  iedere  keer  worden  neergezet,  worden  op  een  gegeven
moment  zo  irritant  dat  je  ook  een  soort  muur  om  je  heen  probeert  te
bouwen. Dat merkten wij in het college van B & W ook. Dan werd er even
niet  meer  over  de  vuurwerkramp  gesproken.  Maar  ik  heb  het  ook  bij
buitenstaanders gemerkt. Er is een verschil tussen de mensen die de ramp
hebben  meegemaakt  en  de  mensen  die  het  niet  hebben  meegemaakt.  Bij
de mensen die het niet van nabij hebben ervaren ontstaat na verloop van
tijd ook de nodige wrevel. Dan krijg je blikken van "daar heb je die  ouwe
zeur weer". Dat zijn signalen van 'rampmoeheid' waar je alert op moet zijn
en voor moet oppassen. Het kan tegen je werken.'
De vuurwerkramp laat Mans ook vijf jaar na dato niet los. 'Het was moeilijk
om te moeten nadenken over de herdenkingen en hoe we die elk jaar vorm
4
zouden  geven.'  Mans  stelt  een  paar  vragen,  zonder  een  antwoord  te
verwachten.  'Moet  je  in  de  nieuwe  wijk  Roombeek  nog  herdenkingen
houden?  Heeft  de  herdenking  een  vorm  waarbij  iedereen  zich  gelukkig
voelt?  Wordt  de  herdenking  niet  bezwaarlijk  voor  mensen  die  in  de  buurt
wonen  en nooit iets met de  ramp  van doen hebben gehad? Hoelang moet
je   als   gemeente   de   Belangenvereniging   Slachtoffers   Vuurwerkramp
Enschede  in  standhouden?  Moet  je  dat  blijven  steunen?  Als  gemeente
zouden  we  het  goed  hebben  gedaan  wanneer  de  belangenvereniging
zichzelf  ophief.  Dergelijke  vragen  komen  uiteindelijk  allemaal  bij  mij  als
burgemeester terecht.'  
Mans  komt  te  spreken  over  de  emotie  van  de  herdenkingen.  'Vorig  jaar
hebben  wij  de  herdenking  samen  met  de  wethouders  gedaan.  We  waren
opnieuw  onder  de  indruk  en  hadden  allemaal  weer  een  prop  in  de  keel.
Terwijl  we  onbevangen  naar  de  herdenking  gingen  beleefden  wij  alles
opnieuw. Dan blijkt wederom dat de ramp iets heel indringends is geweest.
Het vreet aan je  en het beroert je ziel.' Bij de  herdenking van 2005 heeft
Mans voor het eerst verstek laten gaan. 'Ik ben dit jaar voor de eerste keer
niet bij de herdenking geweest. Ik heb bewust die keuze gemaakt omdat ik
vond dat na mijn vertrek uit Enschede mijn opvolger daar moest zijn. Die
moest  er  kunnen  staan  en  geen  last  van  mij  hebben.  Anders  gaat  de
camera  toch  naar  je  toe.  Ik  ben  wel  de  dag  erna  naar  het  monument  in
Roombeek  geweest.  Dan  spelen  al  die  dingen  weer  door  je  hoofd  en
realiseer je dat het vijf jaar na dato nog niet over is.'
Impact
Dat de impact van de vuurwerkramp voor hem persoonlijk groter is dan hij
in  eerste  instantie  vermoedde  is  voor  Mans  een  van  de  redenen  om  het
Bestuurlijk
Netwerk
Crisisbeheersing
te
starten.
'Burgemeesters
onderschatten  volgens  mij  de  impact  van  crises.  Ik  vind  dat  we  erover
moeten  praten  en  een  forum  moeten  hebben  waar  je  dit  soort  ervaringen
kwijt  kunt.'  Mans  merkt  bij  (oud-)collega's  dat  er  behoefte  bestaat  om
ervaringen uit te wisselen. 'Ik merk bij hen vaak dat ze beginnen met een
verhaal  als  "ik  heb  dan  wel  niet  meegemaakt  wat  jij  hebt  meegemaakt,
maar", om vervolgens  een  verhaal te beginnen over iets dat bij henzelf is
voorgevallen. Dan blijkt dat ieder van ons wel eens wat heeft meegemaakt,
maar   we   het   als   beroepsgroep   nauwelijks   met   elkaar   delen.   Als
burgemeester  hoor  je  geen  zwakheid  te  tonen,  terwijl  een  crisis  juist  één
aaneenschakeling  van  momenten  van  zwakheid  is.  Daar  mogen  wij  best
nadrukkelijker voor open staan.'
Tot  op  heden  heeft  Mans  vooral  contact  gehad  met  mensen  uit  Enschede
die op een vergelijkbare, intense manier de vuurwerkramp hebben beleefd.
'Mijn  vrouw  is  een  keer  mee  geweest  toen  ik  in  Straatsburg  bij  de  Raad
voor  Europa  over de  ramp heb verteld. Ze zei tegen me: "Ik heb je bezig
gezien. Je kunt erover praten. Het zou goed zijn als je iets organiseert voor
mensen  die  direct  of  indirect  met  de  vuurwerkramp  zijn  geconfronteerd."
Zo  kreeg  ik  een  brief  van  een  mevrouw,  die  zich  intensief  bezig  had
gehouden   met   de   afwikkeling   van   verzekeringen.   Die   is   vanuit   dat
perspectief  indringend  met  de  slachtoffers  bezig  geweest.  Een  andere
dame  kwam  ik  tegen  die  mij  vertelde  dat  zij  mij  had  begeleid  toen  ik  de
gewonden  in  het  ziekenhuis  heb  bezocht.  Zo  zijn  er  heel  veel  mensen  die
op  verschillende  manieren  allemaal  nog  met  vergelijkbare  ervaringen
worstelen.'
Terugblikkend heeft Mans onderschat wat het effect was van het feit dat hij
als  burgemeester  het  boegbeeld  van  de  ramp  werd.  'Je  realiseert  je  maar
5
ten dele dat het doorwerkt in àlles wat je doet. Je wordt als burgemeester
en  boegbeeld  gezien  in  het  kader  van  het  leiding  geven  aan  de  crisisstaf,
het  overeind  blijven  in  de  chaos,  het  bezoeken  van  de  begrafenissen,  de
herdenkingen,  het  bezoeken  van  gewonden,  álles  wordt  geduid  in  het
kader   van   je   boegbeeldfunctie.   Dat   heb   ik   mij   in   die   dagen   niet
gerealiseerd.  De  indringendheid  waarmee  de  ramp  je  achtervolgt  heb  ik
echt onderschat. Bij mijn schitterende afscheid - je kunt het je niet mooier
voorstellen  -  stormt  er  een  woedende  man  binnen  die  mij  verwijt  dat  ik
weliswaar  een  onderscheiding  heb  gekregen,  maar  de  explosie  niet  heb
voorkomen.   De   vuurwerkramp   blijft,   iedere   keer   opnieuw   en   op
onverwachte  momenten,  heel  indringend  aanwezig.'  Naarmate  de  tijd
verstrijkt  wordt  Mans  ook  geconfronteerd  met  de  heftigheid  van  reacties.
Het   achtervolgt   Mans   zelfs   tot   aan   zijn   functie   als   waarnemend
burgemeester  in  Venlo,  als  een  van  de  raadsleden  een  vervelende  e-mail
rondstuurt  waarin weer wordt gewezen op Mans' positie in Enschede. 'Dat
doet wel wat met je hoor. Je wordt er  een beetje schichtig van als je niet
oppast.  Het  spul  lag  vanaf  1979  bij  S.E.  Fireworks  en  ik  ben  in  1994
burgemeester  geworden.  Er  worden  nog  steeds  verwijten  en  insinuaties
gemaakt.  Dan  denk  ik  "hou  nou  toch  een  keer  op  met  dat  soort  stomme
verhalen." Maar het raakt me nog steeds.'  

[sylvius]

Brandweervrouwen
Mans  heeft  zich  de  afgelopen  jaren  met  speciale  aandacht  ontfermd  over
de  weduwen  van  de  brandweermannen  die  bij  de  vuurwerkramp  zijn
omgekomen.  'Binnen  het  college  hebben  wij  een  aantal  taken  verdeeld.
Ieder  van  ons  had  extra  aandacht  voor  drie  gezinnen,  echtgenoten  of
nabestaanden.  Ik  heb  op  mijn  verzoek  de  'brandweerweduwen'  -  hoe  gek
dat  ook  klinkt  -  in  mijn  portefeuille  gekregen.  Ik  besteedde  dus  extra
aandacht  aan  die  gezinnen.'  Ieder  contact  vulde  de  burgemeester  op  zijn
eigen  wijze  in.  'Wij  hebben  bij  de  brandweer  zorgvuldig  aan  begeleiding
gedaan. De begeleiders rapporteerden mij. Als er wat was, dan belde ik op,
ging ik langs, of kwamen ze bij mij een kopje koffie drinken. Een keer per
jaar  gingen  we  een  avond  met  de  vieren  brandweerweduwen  uit  eten.'
Mans herinnert zich nog goed dat het in het begin wat stroef verliep, maar
uiteindelijk  kijkt  hij  er  met  voldoening  op  terug.  'Ik  heb  de  vrouwen  ook
duidelijk gemaakt waarom ik in 2005 niet naar de herdenking zou komen.
In  eerste instantie begrepen zij het niet. Maar  later zijn ze met drie grote
flessen Jonge Klare naar mijn afscheidsreceptie gekomen. Dat was voor mij
een enorme steun in de rug. Het is hartverwarmend als ik naar die mensen
toe  ga.  Dit  is,  ook  voor  de  bestuurder,  een  wezenlijk  proces  in  de
afhandeling en de nasleep van de ramp.' Het proces van begeleiden is niet
eenvoudig.  Zo  heeft  Mans  de  zorg  over  een  gezin  van  een  wethouder
overgenomen,  die  vastliep  in  de  begeleiding.  'Ondanks  de  goede  wil  van
beide  kanten  verliep  de  communicatie  tussen  de  wethouder  en  de  familie
niet goed. Toen kreeg ik signalen van "Dit wordt een drama", waarna ik me
meer  heb  bezig  gehouden  met  die  familie.  Je  moet  in  dit  soort  situaties
uiterst zorgvuldig omgaan met de processen en gevoeligheden die er over
en weer liggen.' 
Bedreiging
De  impact  van  de  ramp  uit  zich  ook  op  andere  fronten.  Vlak  na  de
vuurwerkramp  wordt  Mans  na  bedreigingen  drie  en  een  halve  week
beschermd.  'Het  is  een  minder  bekend  aspect  van  de  vuurwerkramp
geweest. Toch denk ik dat het goed is dat het te vertellen, omdat het een
consequentie   is   van   het   feit   dat   je   als   boegbeeld   zichtbaar   bent.
Bedreigingen  gebeuren  en  daar  moet  je  ook  mee  om  zien  te  gaan.'  Mans
vertelt over een man die drie of vier dagen na de ramp met een groot mes
6
in  de  hal  van  het  stadhuis  verschijnt.  'Hij  stond  achter  mij  en  probeerde
mij  te  raken.  Ik  stond  er  met  mijn  rug  naartoe  en  heb  het  helemaal  niet
gemerkt.  Het  was  een  Turkse  man,  die  slachtoffers  te  betreuren  had.  Ik
was  daar  volgens  hem  de  schuld  van.'  De  volgende  dag  staat  Mans'
rechterhand  voor  zijn  deur.  'Hij  vertelde   dat  ik  vanaf  dat  moment
beschermd werd in opdracht van Binnenlandse Zaken en premier Wim Kok.
Mijn eerste reactie was "En mijn vrouw dan?". Dat waren ze even vergeten.
Achteraf  bleek  dat  toch  niet  zo  te  zijn,  want  mijn  vrouw  had  al  een
telefoontje  gehad  van  iemand  die  naar  haar  maten  vroeg.  Je  kunt  je  het
gesprek voorstellen. "Hoezo wilt u mijn maten weten?" en "Dat moeten wij
weten  voor  het  kogelvrije  vest".  Vervolgens  zijn  er  dag  en  nacht  vier
mensen  om  je  heen.  Mijn  vrouw  en  ik  zijn  er  redelijk  laconiek  mee
omgegaan.  Na  drie  weken  zijn  we  twee  dagen  in  een  hotel  gedoken  om
even  bij  te  slapen.  Toen  mijn  vrouw  een  badpak  wilde  kopen  gingen  er
twee  van  die  kerels  mee.  Die  volgden  ons  overal.  Ook  naar  Albert  Heijn.
Dat is even wennen.'
Burgemeester  Mans  ziet  het  als  een  waardevolle  ervaring  dat  ook  zijn
vrouw  een  belangrijke  rol  in  de  afhandeling  van  de  crisis  heeft  gespeeld.
'De partner van een burgemeester blijkt vaak een functionele rol te spelen
in de crisis. In de eerste uren van de vuurwerkramp heeft ze operationeel
meegedraaid.  Later  is  ze  met  mij  bij  de  begrafenissen  aanwezig  geweest
en hebben we de zwaargewonden in het ziekenhuis bezocht. Ik heb het als
een  steun  ervaren  dat  het  thuisfront  ook  zo  intensief  met  de  ramp  is
omgegaan.  Zeker  door  de  bedreigingen  wordt  het  thuis  heel  concreet  wat
het betekent om onder deze omstandigheden burgemeester te zijn.'
Wederopbouw
De   wederopbouw   is   volgens   Mans   een   positief   onderdeel   van   het
verwerkingsproces  geweest.  'Het  wederopbouwproject  is  door  het  College
van Burgemeesters en Wethouders nadrukkelijk onderdeel gemaakt van de
nafase. Het is een project geworden waar we met de bewoners om de tafel
zijn  gaan  zitten  en  elke  keer  opnieuw  nadachten  hoe  we  gezamenlijk  de
wijk  weer  vorm  wilden  geven.'  Mans  vindt  het  een  aanrader  om  de
bewoners  op  die  manier  nadrukkelijk  bij  de  herbouw  te  betrekken.  'Het  is
een  proces  waarbij  je  ook  stoom  kunt  afblazen.  Je  kunt  tegen  elkaar
zeggen  wat  je  mooi  vindt  en  wat  niet,  wat  er  moet  komen  en  wat  niet.'
Mans  realiseert  zich  dat  dit  proces  niet  na  elke  crisis  mogelijk  is.  'Ik  zou
niet  weten  hoe  Welschen  na  de  Herculesramp  iets  aan  wederopbouw  had
kunnen  doen.  Maar  ongetwijfeld  heb  je  onder  die  omstandigheden  weer
andere waardevolle projecten die je in de nafase kunt betrekken.'
Het  hele  wederopbouwproces  heeft  Mans  als  zeer  positief  ervaren.  Wel
realiseert  hij  zich  dat  er  ook  kantekeningen  zitten  aan  het  feit  dat  de
wederopbouw zo nadrukkelijk als nafase-project is aangepakt. 'Onder druk
van  de  omstandigheden  hebben  wij  geopperd  dat  alle  bewoners  terug
moeten kunnen naar hun oude wijk. Dat was een soort terugkeergarantie.
We  zijn  zelfs  zover  gegaan  dat  we  één  wijk  helemaal  hebben  hersteld  op
de wijze zoals het  ooit oorspronkelijk tot uitdrukking kwam.  Het was  voor
Mans  een  dilemma,  om  enerzijds  recht  te  doen  aan  de  emoties  van
slachtoffers  en  anderzijds  een  wijk  neer  te  zetten  die  een  normale  rol
speelt  in  de  Enschedese  gemeenschap.  'We  bouwen  een  wijk  voor  de
komende  vijftig  jaar,  een  komende  generatie.  Het  is  niet  alleen  een  wijk
voor slachtoffers van de ramp van 13 mei 2000. Het lijkt heel hard, maar
wanneer je er op bestuurlijke afstand naar kijkt is dat wel de consequentie
van de keuzes die we gemaakt hebben.'
7
Draad oppakken
Na  de  ramp  heeft  Mans  moeite  om  weer  rampenoefeningen  te  houden.
'Gemeentesecretaris  Arjan  van  Gils  en  ik  hebben  na  de  ramp  tegen  de
loco's gezegd dat zij maar moesten gaan oefenen. Het ging ons met name
om de loco-secretaris en de vierde of vijfde loco-burgemeester die normaal
gesproken  niet  zo  snel  aan  de  beurt  zouden  komen.  Wij  hadden  het  zelf
wel even gehad met het draaien van de oefeningen.' Als vervolgens bij de
Vredesteinfabriek in Enschede brand uitbreekt, krijgen Van Gils en Mans de
deksel op hun neus. 'Arjan van Gils belde mij en zei dat het helemaal fout
zat.  We  gingen  naar  het  crisiscentrum,  waar  we  met  onze  linkerpink  de
crisis  hebben  aangestuurd  totdat  bleek  dat  alles  verkeerd  ging.  De
voorlichting verliep verkeerd. Sleutels konden niet worden gevonden. Alles
ging   fout.'   Grinnikend   vertelt   Mans   dat   het   dus   ook   voor   een
doorgewinterde  crisis  manager  noodzakelijk  is  om  alert  te  blijven.  'Als  de
vuurwerkramp  zich  vandaag  voor  zou  doen  zou  alles  wéér  anders  lopen.
Een  aantal  patronen  blijft  natuurlijk  wel  gelijk,  maar  er  zullen  ook  altijd
dingen  zijn  die  anders  lopen.  Al  is  het  alleen  al  omdat  je  met  mensen  te
maken hebt. Het afbreukrisico is te groot om te denken dat je het wel even
oplost op basis van je ervaring. Iedere ramp is wat dat betreft anders. Dus
blijf alert.'
Mans' boodschap aan collega-burgemeesters is dan ook om bij de selectie
van   een   loco-gemeentesecretaris   en   loco-burgemeester   nadrukkelijk
rekening te houden met de crisisbeheersingsaspecten van hun functie. 'De
loco-secretarissen   worden   niet   op   hun   crisismanagementkwaliteiten
geselecteerd. Terwijl zij in een ramp een ongelooflijk belangrijke rol spelen
in de vervanging van de gemeentesecretaris. Benut kleinere crises als een
grote brand om te testen of je  organisatie en  mensen op scherp staan en
gebruik  die  omstandigheden  om  te  kijken  hoe  de  loco-burgemeester  en
loco-gemeentesecretaris het doen.'
Maar niet alleen de loco's, veel burgemeesters zijn zich volgens Mans nog
onvoldoende  bewust  van  het  feit  dat  crisisbeheersing  een  belangrijk
onderdeel van hun eigen vak kan zijn. 'Wanneer gebeurt er nou een ramp?
Ik ben nu 23, bijna 24 jaar, burgemeester en ik heb een keer een rampje
meegemaakt  toen  het  gas,  water  en  licht  allemaal  tegelijkertijd  uitvielen.
En  ik  heb  één  keer  een  crisis  meegemaakt  met  het  in  brand  steken  van
auto's,  de  Miro-rellen.  In  Enschede  (1996)  hebben  we  een  oplopende
spanning gehad met autocrossen. Er kwamen honderden mannen naar het
Miro-terrein,  vandaar  ook  de  naam  Miro-rellen.  Uiteindelijk  is  er  een  auto
gestolen en in brand gestoken, waardoor de hele Miro in brand dreigde te
gaan. Na de ME-charges is de week crisis beëindigd. Ineens word je relatief
beroemd,  want  er  komen  camera's  op  je  af.  Maar  ik  heb  ook  gedacht  dat
een echte, grote ramp mij niet zou overkomen.'
Ingevlogen hulp
In  de  crisisbeheersing  zijn  twee  dingen  belangrijk  volgens  Mans.  'Ten
eerste moet je elkaar kunnen vertrouwen.' Vanuit een basisvertrouwen zijn
Mans en zijn partners in de crisis naar elkaar toe gegroeid. 'Daaropvolgend
moet een burgemeester ook kunnen zeggen: "jij valt even om vandaag, ga
maar  naar  huis".  Wat  ik  in  een  normale  situatie  nooit  heb  gedaan,  maar
wat  nu  wel  gebeurde.  Ik  heb  mensen  om  mij  heen  gehad,  die  ik  voor  die
tijd  laag  inschatte,  maar  torenhoog  zag  groeien.  Ik  kreeg  heel  veel
vertrouwen  in  ze,  omdat  ze  drie,  vier  keer  de  goede  dingen  deden  en
merkte  dat  ik  daar  iets  aan  over  kon  laten.  Arjan  en  ik  bespraken  met
elkaar af wie wij in de nachtelijke uren zouden inzetten en wie er overdag
8
aan  het  werk  zou  gaan.  Het  is  wel  goed  om  de  kwaliteiten  om  je  heen  te
kennen en daar in je planning gebruik van te maken.'
Mans  waardeert  de  ingevlogen  deskundigheid  van  het  COT  tot  op  de  dag
van  vandaag.  'Ik  heb  veel  steun  gehad  aan  Uri  Rosenthal  en  Erwin  Muller
van  het  COT.  Zij  hebben  mij  op  het  rechte  pad  gehouden.  Ik  dompelde
onder in verdriet. Ik ging helemaal mee met de brandweer, het begraven,
etcetera, want ik vond dat het moest. Totdat Uri Rosenthal mij erop wees
dat ik voor de buitenwereld te weinig zichtbaar was. Hij zei: "Je moet terug
in beeld, je bent het boegbeeld". Ook heeft hij mij op een avond naar bed
gestuurd,  om  bij  te  slapen  en  energie  op  te  doen.  Want  je  neiging  als
burgemeester is om maar door te blijven draven. Hij trok vakkundig aan de
rem.' 
Mans wil zelf ook een steun kunnen zijn voor  collega's die dat willen. 'Het
moet er niet op lijken dat ik de tent over kom nemen. Maar ik zou wel als 
'achtervang'  of  'klankbord'  willen  fungeren.  Zo  heb  ik  weer  steun  ervaren
door Ed van Thijns woorden en ervaringen van de Bijlmerramp. Dat hij een
avond is langsgekomen heeft niemand gezien en geweten. Hij is door een
achterdeur  naar  binnen  geloodst.  Van  Thijn  heeft  echt  een  paar  aardige
dingen tegen me gezegd, waar ik heel veel aan heb gehad.'
Haagse bemoeienis
Mans   komt   te   spreken   over   de   onduidelijkheid   van   de   rol   van   de
Arbeidsinspectie.  'De  Arbeidsinspectie  vrat  aan  mijn  autoriteit  en  gezag.
Daar heb ik me heel fel tegen in het verweer gesteld tot ik op een gegeven
moment heb  moeten toegeven.  Wat ik heel vervelend vond en wat ik nog
steeds   vind,   dat   het   een   ondergraving   is   van   de   enige   echte
opperbevelhebber.  Ik  mag  de  koningin  buitenzetten,  ik  mag  de  minister-
president  buiten  zetten,  de  Commissaris  van  de  Koningin,  maar  de
Arbeidsinspectie  mag  ik  niet  van  het  rampterrein  verbannen.  Dat  is  toch
van de gekke. Bij rampen is er maar één de baas!' 
In  de  contacten  met  Haagse  vertegenwoordigers  heeft  Jan  Mans  de  les
geleerd om alles ten tijde van de ramp vast te leggen. Mans refereert aan
een discussie tussen hem en de minister van Binnenlandse Zaken, Klaas de
Vries,  over  de  kosten  van  het  onderzoek  van  de  Commissie  Oosting.  'Het
onderzoek  zou  drie  miljoen  gulden  (ongeveer  1,4  miljoen  euro)  kosten,
waar  provincie,  gemeente  en  het  rijk  allemaal  één  miljoen  gulden  zouden
betalen.  Na  enkele  maanden  bleek  het  onderzoek  geen  drie  maar  tien
miljoen te kosten. De  minister kwam op mijn kamer en zei dat ik me niet
ongerust  hoefde  te  maken  en  alleen  de  toegezegde  1  miljoen  gulden
hoefde  te  betalen.  Vervolgens  kreeg  de  gemeente  Enschede  na  afloop  de
rekening  gepresenteerd.  Ik  ben  er  van  overtuigd  dat  hij  de  toezegging
tegen  mij  heeft  gedaan,  maar  het  lag  nergens  vast.  Het  is  daarom  goed,
zeker  als  het  om  geld  gaat,  de  zaken  met  z'n  drieën  te  doen  en  aan  het
papier toe te vertrouwen.' 
Mans haalt een ander voorbeeld aan. 'Klaas de Vries kwam naar Enschede
onder  het  mom  dat  er  nodig  gepraat  moest  worden.  Hij  doet  zijn  verhaal
en hij toont vervolgens een berekening van het wachtgeld.'  Mans geeft te
kennen  dat  het  in  Enschede  de  gemeenteraad  is  die  beslist  of  de
burgemeester al dan niet aanblijft en dat het besluit niet in de handen van
de minister ligt. 'Daarmee was het gesprek over. Vanaf dat moment ben ik
weer een dagboekje gaan bijhouden. Ik heb het gesprek direct vastgelegd.
Ook  ben  ik  met  het  verhaal  bij  Arjan  van  Gils  binnengestormd,  omdat  ik
mijn  oren  niet  geloofde.  Maar  toen  De  Vries  nadien  ontkende  dat  hij druk
9
had  uitgeoefend  om  mij  te  bewegen  te  vertrekken  had  ik  wederom  geen
bewijsmateriaal. We waren immers met z'n tweeën.'
Wees jezelf
De afgelopen vijf jaar  waren tropenjaren voor Jan Mans. Voor de geboren
en getogen Limburger zit het burgemeestersambt er na zijn tijdelijke post
als  waarnemend  burgemeester  in  Venlo  op.  Wat  is  zijn  belangrijkste  les?
'Ik denk dat ik het heb gered door het beste advies van mijn vrouw op te
volgen.  Zij  zei:  "Jan,  wees  jezelf".  Ik  heb  mijn  best  gedaan  om  mijzelf  te
zijn,  vertrouwen  uit  te  stralen  en  mijn  gezag  op  te  bouwen  en  te
versterken.  Ik hoop dat het de getroffenen de  steun heeft gegeven die zij
op  dat  moment  van  de  overheid  nodig  hadden.  Ik  heb  -  naar  eer  en
geweten - mijn best gedaan.'

[sylvius]

Was iets 17.00 uur met de trein aangekomen in Dalfsen.
Ben toen bij ''de fabriek'' gevraagd of daar ''de stoomfabriek'' was'.
Het was slacht aangegeven mede daarom was ik zo vroeg.
De gastvrouw zei: ''Daar is vanavond het theater.'' Ik vroeg nog waar de ingang was.

(...)

Steeds geldt:

" Het circus is minder leuk als de lilliputters (kleine mensen) niet optreden"
(Spaans spreekwoord.)   ;)

[Fred Vos]

Jan, Jan, Jan en noch eens Jan. Egotrip 'ohne Grenzen!'.

Alle verhalen blijven hardnekkig aan de 'achterkant' van het probleem houden (ramp en erna, crisis, nazorg e.d.).

Niets over zijn wettelijke verantwoordelijkheid m.b.t. de brandweerzorg; waaronder de preventie!
Inderdaad: "Wir haben es nicht gewusst!" Maar dat behoorde wel tot zijn wettelijke taak!

Er was in Enschede onder zijn leiding, en is tot op heden, dan ook geen adequaat formeel (wettelijk voorgeschreven) beleid op het gebied van de brandweerzorg; dat interesseert niemand kennelijk.

[sylvius]

'Onder druk
van  de  omstandigheden  hebben  wij  geopperd  dat  alle  bewoners  terug
moeten kunnen naar hun oude wijk. Dat was een soort terugkeergarantie.
We  zijn  zelfs  zover  gegaan  dat  we  één  wijk  helemaal  hebben  hersteld  op
de wijze zoals het  ooit oorspronkelijk tot uitdrukking kwam.  Het was  voor
Mans  een  dilemma,  om  enerzijds  recht  te  doen  aan  de  emoties  van
slachtoffers  en  anderzijds  een  wijk  neer  te  zetten  die  een  normale  rol
speelt  in  de  Enschedese  gemeenschap.  'We  bouwen  een  wijk  voor  de
komende  vijftig  jaar,  een  komende  generatie. Het  is  niet  alleen  een  wijk
voor slachtoffers van de ramp van 13 mei 2000. Het lijkt heel hard, maar
wanneer je er op bestuurlijke afstand naar kijkt is dat wel de consequentie
van de keuzes die we gemaakt hebben.'

Riskeerde een ramp met het oog op de (stralende) toekomst.

Mans had tijdens de millenniumreceptie van de gemeente op de Bamshoeve vuurpijlen afgeschoten.

"Dat had ik nooit gedaan als ik geweten had dat op steenworp afstand SE Fireworks was gevestigd. Want anders had ik toen al de ramp hebben kunnen veroorzaken".

(Mans in een tv-interview  bij - dacht ik - RTV Oost  - )

[admin]

Quote: Jan Mans

Hoelang moet
je   als   gemeente   de   Belangenvereniging   Slachtoffers   Vuurwerkramp
Enschede  in  standhouden?  Moet  je  dat  blijven  steunen?  Als  gemeente
zouden  we  het  goed  hebben  gedaan  wanneer  de  belangenvereniging
zichzelf  ophief.  Dergelijke  vragen  komen  uiteindelijk  allemaal  bij  mij  als
burgemeester terecht.'  

En zo ontbond de gemeente Enschede de BSVE en vernietigde alle dossiers van de leden.
En dat was allemaal in het belang van de slachtoffers werd ons voorgelogen.

[admin]

Mans klonk wel een beetje zielig op de lezing zo van de gemeente had geen geld meer want dat was opgegaan aan de parkeergarage en wat dies meer zei toen kwam de ramp en kan die mooie wijk worden gebouwd en meteen begonnen Jan Mans zijn oogjes te stralen. Hij had  een paar hele mooie woorden voor die nieuwe wijk. Ik dacht nog aan het spreekwoord; ''In de brand, uit de brand.''

Danny zei in zijn voorprogramma dat een dag voor de ramp er brand was bij de fabriek Hartman en dat hij daar de fotograaf had ontmoet die bij de ramp is overleden. Dat deed mij er weer aan herinneren dat er zoveel brand was in Enschede.

De ramp was geen brandstichting maar een bedrijfsongeval.

Wat de brandweer betreft die was onderbemand en ongeschoold. Na de ramp heeft Jan Mans ervoor gezorgd dat in heel Nederland de brandweer onderbemand is. De brandweer kan geen kubus-methode meer toepassen en daarom kan de brandweer geen mensen meer redden uit brandende panden. Ik heb eens aan een heel brandweerkorps en hun baas gevraagd: '' Hoe ziet een (verboden te blussen met water) bord eruit? '' Geen van de spuitgasten wist het antwoord ook hun commandant en de bevelvoerder niet. Dan heb ik het over drie voertuigen spuitgasten van een grote stad. Ik had toen wekelijks contact met die spuitgasten vanwege mijn werk destijds. En ondergetekende heeft de plaatselijke brandweer toen maar uitgelegd hoe een ''verboden te blussen met water'' bord eruit ziet. Heb dus aan brandweerpreventie gedaan. Ik zie de brandweer als een gevaar voor zichzelf en voor iedereen vanwege hun onkunde met de beste bedoelingen.

[sylvius]

Was iets 17.00 uur met de trein aangekomen in Dalfsen.
Ben toen bij ''de fabriek'' gevraagd of daar ''de stoomfabriek'' was'.
Het was slacht aangegeven mede daarom was ik zo vroeg.
De gastvrouw zei: ''Daar is vanavond het theater.'' Ik vroeg nog waar de ingang was.

(...)

Steeds geldt:

" Het circus is minder leuk als de lilliputters (kleine mensen) niet optreden"
(Spaans spreekwoord.)   ;)

https://www.google.nl/search?q=%22+Het+circus+is+minder+leuk+als+de+lilliputters+%28kleine+mensen%29+niet+optreden%22&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-b&gfe_rd=cr&ei=_Vb8WPWtBrLc8Afb4oSwDQ#q=%22+Het+circus+is+minder+leuk+als+de+lilliputters+niet+optreden%22&filter=0

[sylvius]

https://www.google.nl/search?q=vertalen+nederlands+spaans&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-b&gfe_rd=cr&ei=iZv8WOPmM6jH8Aflh5XQCA

El circo es menos divertido, si no se producen liliputienses

[admin]

Heb wel eens het idee dat ambtenaren steeds kleiner worden als ik met ze praat, nog kleiner dan dat ze al zijn.
Heb de duim en wijsvinger van mijn rechterhand wel eens gebruikt om aan te duiden  hoe klein die ambtenaren en bobo's kunnen worden. Mocht iemand dat wetenschappelijk willen bewijzen dan adviseer ik een meetlat.

Mans beweerd hierboven in zijn schrijfsel ergens dat je als topbestuurder op elke vraag van de pers een antwoord moet hebben of zeggen: ''Daar kom ik later op terug''. En als ik als slachtoffer  aan Jan Mans keer op keer wat zeg of vraag krijg ik geen antwoord op wat schaapachtig lachen na.

[sylvius]

Heb wel eens het idee dat ambtenaren steeds kleiner worden als ik met ze praat, nog kleiner dan dat ze al zijn.
Heb de duim en wijsvinger van mijn rechterhand wel eens gebruikt om aan te duiden  hoe klein die ambtenaren en bobo's kunnen worden. Mocht iemand dat wetenschappelijk willen bewijzen dan adviseer ik een meetlat.

Mans beweerd hierboven in zijn schrijfsel ergens dat je als topbestuurder op elke vraag van de pers een antwoord moet hebben of zeggen: ''Daar kom ik later op terug''. En als ik als slachtoffer  aan Jan Mans keer op keer wat zeg of vraag krijg ik geen antwoord op wat schaapachtig lachen na.

Hij was toch alleen maar antwoord verschuldigd aan de gemeenteraad?

[sylvius]

Heb wel eens het idee dat ambtenaren steeds kleiner worden als ik met ze praat, nog kleiner dan dat ze al zijn.
Heb de duim en wijsvinger van mijn rechterhand wel eens gebruikt om aan te duiden  hoe klein die ambtenaren en bobo's kunnen worden. Mocht iemand dat wetenschappelijk willen bewijzen dan adviseer ik een meetlat.

Mans beweerd hierboven in zijn schrijfsel ergens dat je als topbestuurder op elke vraag van de pers een antwoord moet hebben of zeggen: ''Daar kom ik later op terug''. En als ik als slachtoffer  aan Jan Mans keer op keer wat zeg of vraag krijg ik geen antwoord op wat schaapachtig lachen na.

Hij was toch alleen maar antwoord verschuldigd aan de gemeenteraad?

Henk van der Pluijm (SP):
"De brandweermensen zijn de dood ingestuurd"

Mans:
"De opmerking van de SP werp ik verre van mij"

Van der Pluijm:
"Welke opmerking?"

Mans:
"Die ga ik hier niet herhalen"

Van Lijf (D66):
"Voorzitter, dat hoeft u ook niet te doen"

[admin]

Ben niet zo snel van begrip
Jan Mans staat vlak onder onze koning carnaval Alexander waar de inteelt vanaf straalt. Een burgemeester moet alleen lachen en kunnen liegen en bedriegen. Vond alle (ex) burgemeesters die ik sprak altijd heel aardig ze deden altijd vriendelijk en lachen terwijl er niets te lachen viel.

Wat betreft die lezing van Jan Mans:
Ik begreep uit de woorden van Mans dat hij ook min of meer de BSVE had opgericht en het bestuur van de BSVE had gekozen. Het BSVE bestuur bestondl uit een kopstuk van de KMA en kopstukken uit de politiek. Eigenlijk wist ik het al, maar was wel blij met de bevestiging van Mans.

Jan Mans bleef zichzelf steeds op de borst kloppen, benen en armen over elkaar en met de hand voor de mond en maar praten.

Jan Mans zei ook nog dat er iemand van de brandweer in de zaal was.
Heb me niet omgedraaid om te bekijken hoe die prutser eruit zag.

Wist niet eens wat een ''lezing' was maar iedereen kan een lezing vuurwerkramp maken je hebt alleen wat kleuters nodig en of mongolen.  Vind het toch waardeloos dat Jan Mans kinderen en mongolen misbruikt voor zijn propaganda. Kinderen en mongolen zijn waarschijnlijk de enigste mensen die de mens Jan Mans geloven, denk dat dat het probleem is.